Umowa na czas określony-nowe zasady

Od lutego 2016 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy w Kodeksie pracy, które zmieniły dotychczasowe zasady zawierania umów na czas określony. W przepisach, które obowiązywały do dnia 21 lutego 2016 roku obowiązywał tylko jeden limit umów na czas określony, był to limit ilościowy, który pozwalał na zawarcie dwóch umów na czas określony. Kodeks pracy nie przewidywał natomiast żadnego limitu długości trwania tych umów. Jeżeli strona zawierała trzecią umowę na czas określony umowa ta z mocy prawa przekształcała się w umowę na czas nieokreślony
Od dnia 22 lutego 2016 stosuje się nowe przepisy które określają dwa limity umów na czas określony: limit ilościowy oraz czasowy. Zasadniczym zmianom uległy także zasady ustalania okresu wypowiedzenia dla umów terminowych.

Limit ilościowy

Nowe przepisy w Kodeksie Pracy głoszą, że strony mogą zawrzeć nie dwie, a trzy umowy na czas określony. Przekształceniu z mocy prawa ulegnie dopiero czwarta w kolejności umowa pomiędzy stronami. Aneks zawierający przedłużenie umowy jest uważany za zawarcie kolejnej umowy. Dłuższa przerwa między umowami na czas określony nie anuluje limitu umów, zatem do limitu wlicza się wszystkie umowy na czas określony zawarte między stronami bez względu na przerwy w zatrudnieniu.

Limit czasowy

W świetle przepisów obowiązujących od 22 lutego 2016 roku pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę na czas określony nie dłuższą niż na okres 33 miesięcy, jednocześnie maksymalnie może zawrzeć 3 umowy na czas określony (które łącznie nie mogą trwać dłużej niż 33 miesiące).
Przekroczenie ograniczenia ilościowego lub czasowego skutkuje zawarciem umowy na czas nieokreślony odpowiednio od dnia następującego po upływie 33 miesięcy lub od dnia zawarcia czwartej umowy o pracę na czas określony. Nowe przepisy będą stosowane nie tylko do umów o pracę na czas określony zawartych od tego dnia, ale także do umów na czas określony zawartych przed 22.02.2016 r. Nowe regulacje nie przewidują łagodniejszego sposobu liczenia limitu ilościowego, czyli będą się do niego wliczać wszystkie umowy terminowe zawierane pomiędzy stronami stosunku pracy, bez względu na przerwy pomiędzy kolejnymi umowami.

Przepisy przejściowe

Zgodnie z przepisami przejściowymi ustawy nowelizującej Kodeks pracy (art. 14 ust. 4) do umów o pracę na czas określony, trwających w dniu 22.02.2016 r. stosowany będzie art. 25 KP.
33 miesiące terminowego zatrudnienia należy liczyć dopiero od dnia wejścia w życie nowelizacji przepisów czyli od dnia 22 lutego 2016 r. W efekcie wszyscy pracownicy zatrudnieni w tym dniu na czas określony mogą pracować na podstawie takich umów jeszcze przez 33 miesiące, czyli (w przypadku ciągłości) do 21 listopada 2018 r., niezależnie od tego, czy i jak długo pracowali na czas określony przed zmianą przepisów.

W przypadku gdy obecnie zawarta umowa o pracę ma okres trwania dłuższy niż do 21 listopada 2018 r., po tym okresie umowa ta przekształci się w umowę bezterminową. Pracodawca nie ma obowiązku skrócenia umowy na czas określony do 33 miesięcy. Należy pamiętać, że umowę można skrócić jedynie na podstawie porozumienia stron. Pracodawca nie ma możliwości jednostronnie skrócić umowy w formie wypowiedzenia warunków pracy oraz płacy.
Jeżeli umowa ta trwałaby dłużej to 22 listopada 2018 r. przekształci się w umowę bezterminową.

W przypadku limitu ilościowego umowa na czas określony trwająca od 22 lutego 2016 r. może być pierwszą tego typu umową zawartą między stronami lub drugą umową na czas określony wiążącą te strony, w przypadku gdy:
• pracownik ma drugą umowę na czas określony, bezpośrednio po pierwszej lub z przerwą między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy nieprzekraczającej jednego miesiąca – umowa trwająca 22 lutego 2016 r. będzie drugą umową na czas określony w rozumieniu nowych przepisów,
• pracownik ma jedną umowę – jako pierwsza umowa na czas określony daje pracodawcy możliwość zawarcia jeszcze 2 umów terminowych, z uwzględnieniem limitu czasowego obejmującego 33 miesiące zatrudnienia na czas określony, liczonego od 22 lutego br.

Limitu czasowego i ilościowego nie stosuje się do umów o pracę zawartych na czas określony:
• w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
• w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
• w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
• w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie.